از برگزاری «هنر مسعود» تا نقشی که طراح سوررئال از داعشی‌ها می‌زند

خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ هنرهای تجسمی یکی از عرصه‌های هنری در کشورمان است که نسبت به دیگر هنرها امکان بروز و واکنش سریع به اتفاق‌ها را دارد اما عموماً نسبت به دیگر هنرها همچون سینما و موسیقی، مهجور واقع می‌شود. در سلسله گزارش‌های «هنرهای تجسمی در هفته‌ای که گذشت» درصدد هستیم تا گوشه‌ای از این مهجور بودن را جبران کنیم. هرچند جمعه‌ها روز تعطیل محسوب می‌شود اما در این روز، نمایشگاه‌های هنرهای تجسمی آغاز به کار می‌کنند و هنرمندان تجسمی اعم از نقاشان، مجسمه‌‎سازان، عکاسان، تصویرسازان، گرافیست‌ها، خوشنویسان و … تلاش‌ها و فعالیت‌های اخیر خود را در قالب یک نمایشگاه هنری به منصه ظهور می‌گذارند.

«آدینه» روز نانوشته آغازین بر نمایشگاه‌های هنری است و البته که به دلیل تعطیل بودن اکثر مشاغل، فرصتی مغتنم برای تماشای این آثار هنری توسط اقشار مختلف مردم فراهم می شود. بر این اساس، نگاهی به اتفاقات هنرهای تجسمی و همچنین برخی نمایشگاه‌ها و رویدادهای هفته خواهیم داشت.

حراج تهران پس از حواشی «دختر نشسته» برگزار شد

در هفته گذشته، بیست و سومین حراج تهران با حضور جمعی از مجموعه‌داران و خریداران با اجرای شهریار ربانی برگزار شد. علیرغم اینکه حراج تهران در رویداد قبلی خود به دلیل فروش تابلوی «دختر نشسته» اثر رضا عباسی، دستخوش حواشی شده بود اما بیست و سومین دوره این رویداد برگزار شد.

در حراج بیست و سوم ۱۰۰ اثر شامل ۸۶ اثر نقاشی و ۱۴ مجسمه، ارائه شد که در نهایت ۹۷ اثر به فروش رسیدند و در پایان این دوره از مزایده ۴۰ اثر بالای ۱ میلیارد چکش خوردند. بیست و سومین حراج تهران با فروش ۱۷۴ میلیارد و ۹۲۲ میلیون تومان چکش خورد و یک اثر حسین زنده‌رودی با قیمت ۱۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان، رکورد این دوره را از آن خود کرد.

نکوداشتی از جنس گرافیک / «هنر مسعود» برگزار شد

در هفته‌ای که گذشت، مراسم بزرگداشت مسعود نجابتی هنرمند متعهد و چهره شاخص هنر انقلاب اسلامی با عنوان «هنر مسعود» در تالار فرهنگ و هنر قم برگزار شد.

در این مراسم، پیام آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور توسط حجت‌الاسلام والمسلمین علی علیزاده مسئول حوزه مدیریت حوزه‌های علمیه کشور قرائت شد. در این پیام از تلاش‌ها و مجاهدت‌های نجابتی در عرصه هنر متعهد و الهی قدردانی شد و وی به عنوان الگویی ارزشمند برای هنرمندان متعهد مورد تجلیل قرار گرفت.

سیدمسعود شجاعی طباطبایی هنرمند کاریکاتوریست و پژوهشگر هنر انقلاب نیز در این مراسم با اشاره به ابعاد مختلف شخصیت علمی و هنری نجابتی گفت: او هنرمندی است که هنر را نه فقط ابزار زیبایی، بلکه وسیله‌ای برای رساندن حقیقت می‌داند. او در مدیریت هنری مؤسسات انقلابی نقشی محوری ایفا کرده است. نجابتی نه‌تنها خالق آثار ماندگار است، بلکه با تأسیس کارگاه‌ها و مجموعه‌هایی نظیر کانون هنر شیعی، نسل جدیدی از طراحان متعهد را تربیت کرده است. او هنر سنتی را با نوآوری ترکیب کرده و از این میراث گرانبها برای خلق آثاری نو بهره برده است.

وی با اشاره به نگاه جهانی و ارتباط فعال نجابتی با هنرمندان جهان اسلام و کشورهای چون عراق، لبنان، سوریه، فلسطین و حتی ونزوئلا و برزیل، تأکید کرد: او توانسته جریان فرهنگی انقلاب اسلامی را به فراتر از مرزها منتقل کند.

نمایش اندوه جنگ گرنیکا در قاب شاعرانه آلن رنه

هم‌زمان با برگزاری نمایشگاه «پیکاسو در تهران»، فیلم مستند شاعرانه «گرنیکا»، «چگونه پیکاسو شاهکار می‌آفریند» و «دوره آبی»، یکشنبه ۴ خرداد ساعت ۱۶ در سالن سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران به نمایش درآمد.

فیلم مستند شاعرانه «گرنیکا» به کارگردانی آلن رنه و با همکاری روبر هِسَن، در مدت زمانی حدود ۱۳ دقیقه، نگاهی تأمل‌برانگیز به شاهکار ضدجنگ پیکاسو دارد. در این اثر، دوربین با حرکتی آرام از دل نقاشی‌ها عبور می‌کند، در حالی که نورپردازی دراماتیک، موسیقی گای برتینیه و صدای شاعرانه ژاک پروور، خشونت و اندوه جنگ را بی‌کلام فریاد می‌زنند؛ فیلمی کوتاه اما تأثیرگذار؛ آینه‌ای از رنج انسان در آینه هنر.

درگذشت عکاس برزیلی؛ خالق سیاه و سفیدهای رنج‌های بشری

سباستیائو سالگادو عکاس و فعال محیط زیست برزیلی که با عکس‌های تحسین‌شده‌اش از طبیعت و بشریت شناخته می‌شد، در سن ۸۱ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان خون درگذشت. سبک سالگادو با تصاویر سیاه و سفید، تونالیته غنی و صحنه‌هایی عاطفی متمایز بود و بسیاری از بهترین عکس‌های او در جوامع محروم، به‌ویژه در آمازون و آفریقا گرفته شده‌اند. او اخیراً با مشکلات سلامتی نامشخصی روبه‌رو بود.

خانواده سالگادو در آگهی فوت این هنرمند اعلام کردند: «سباستیائو از طریق لنز دوربینش خستگی‌ناپذیر برای جهانی عادلانه‌تر، انسانی‌تر و زیست‌محورتر مبارزه کرد. او که به عنوان یک عکاس، پیوسته در حال سفر به سراسر جهان بود، در سال ۲۰۱۰ و در جریان کار روی پروژه‌ای در اندونزی به نوع خاصی از مالاریا مبتلا شد. ۱۵ سال بعد، عوارض این بیماری به سرطان خون شدید منجر شد که در نهایت جان او را گرفت.»

سالگادو در دوران فعالیت هنری‌اش جوایز بسیاری دریافت کرده و در سال ۱۹۹۲ به عضویت افتخاری آکادمی هنرها و علوم ایالات متحده و در سال ۲۰۱۶ به آکادمی هنرهای زیبای فرانسه انتخاب شده بود. مهم‌ترین آثار او شامل مجموعه اخیر «آمازونیا»، «کارگران» که به نمایش کارگران در سراسر جهان می‌پردازد و «هجرت‌ها» (که با نام‌های «مهاجرت‌ها» یا «ساحل» نیز شناخته می‌شود) است؛ مجموعه‌ای که مردمان در حال جابه‌جایی، از جمله پناهجویان و ساکنان زاغه‌ها را مستند کرده است.

زندگی و آثار سالگادو در مستند «نمک زمین» (The Salt of the Earth) محصول سال ۲۰۱۴ به تصویر کشیده شد؛ فیلمی که توسط ویم وندرس و جولیانو ریبیرو سالگادو فرزند سالگادو به صورت مشترک کارگردانی شده و در سال ۲۰۱۵ نامزد جایزه اسکار بهترین مستند شد.

نظر نقاش سوررئال درباره دیوهای زمانه و داعشی‌ها

در هفته‌ای که گذشت، نشست خبری نمایشگاه «دیوهای مقدس» با حضور علی‌اکبر صادقی هنرمند نقاش پیشکسوت، مازیار مصور رحمانی مدیر نشر مصور و امیربهمن امیریان مدیر گالری ایرانشهر، برگزار شد. آرتیست بوک علی‌اکبر صادقی هنرمند نقاش و طراح سوررئال به صورت چاپ دستی با تکنیک‌های سیلک و اچینگ کار شده است که تمامی صفحات آن نیز به امضای این هنرمند رسیده است و در کنار نمایشگاه قابل تماشاست.

علی‌اکبر صادقی درباره اینکه چرا «دیو» نقاشی می‌کند، گفت: من نمایشگاهی در آلمان داشتم و تمام نقاشی‌های من دیو بودند. از من پرسیدند که چرا همیشه دیو می‌سازید، من هم پاسخ دادم برای اینکه در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که اطراف‌مان پر از دیو است. البته منظور من، آدم‌های کشور خودمان نیست، بلکه گروه‌هایی هستند دیوگونه عمل می‌کنند مثل امثال داعش و طالبان و جهانی که پر از این‌ها است برای من بسیار غم انگیز است. در آثار من پشت دیوها هاله‌ای از نور است چون آنها هم در آثار من مقدس هستند اما از نوعی دیگر. معتقدم باید بدی‌ها را با خنده و خوشحال کردن دیگران از بین ببریم. آدم بد را می‌توان خوب کرد و بدی‌ها را از ذهن او زدود. من نقاشم و همه آدم‌ها را دوست دارم، با هر عقیده و دینی که دارند. من دیگر گل‌ها را نقاشی نمی‌کنم، من دیگر مناظر را نقاشی نمی‌کنم اما من حال کودکانی را نقاشی می‌کنم که به نام آزادی برای وطن شهید شده‌اند.

اما، مازیار مصور رحمانی مدیر نشر مصور که آرتیست بوک «دیوهای مقدس» را طراحی و چاپ کرده است، در مورد ویژگی‌های بارز این کتاب بیان کرد: هر آرتیست بوک، یک اثر برنزی که ساخت یک مجسمه‌ساز است، روی جلد خود دارد که این‌بار تعدادی از آن صفحات برنزی را هم به صورت یک مجسمه (استند) در نمایشگاه عرضه کرده‌ایم. سخت‌ترین مرحله کار چاپ این کتاب‌ها تفکیک رنگ آنها بود که چاپ سیلک آثار مندرج در این کتاب‌ها با تفکیک ۱۷ رنگ انجام شده است.

دولت اسپانیا آثار هنری توقیفی را به صاحبانش بازگرداند

در هفته‌ای که گذشت، دولت اسپانیا آثار هنری متعلق به شهردار سابق مادرید را که در جریان جنگ داخلی ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ برای محافظت توقیف شده بودند و در دوران دیکتاتوری «فرانسیسکو فرانکو» هرگز بازگردانده نشدند، به خانواده‌اش بازگرداند. این هفت نقاشی در چندین موزه مختلف در سراسر اسپانیا از جمله موزه پرادو در مادرید نگهداری می‌شدند. نقاشی‌هایی که پس از ۹ دهه به خانواده ریکو بازگردانده شدند، عمدتاً صحنه‌هایی از زندگی روزمره بودند که توسط هنرمندان قرن نوزدهمی چون «Eugenio Lucas» و پسرش «Eugenio Lucas» خلق شده بودند.

موزه پرادو در سال ۲۰۲۲ میلادی فهرستی از آثار هنری توقیف‌شده در طول جنگ را منتشر و پروژه‌ای پژوهشی برای یافتن مالکان قانونی این آثار راه‌اندازی کرد. دولت اسپانیا تاکنون بیش از ۶ هزار شی شامل جواهرات، سرامیک‌ها، منسوجات، همچنین تعدادی نقاشی، مجسمه و مبلمان که در طول جنگ توسط نیروهای جمهوری‌خواه (مخالفان فرانکو) برای محافظت، توقیف شده و هرگز توسط نهادهای فرانکویی پس از به قدرت رسیدن بازگردانده نشده‌اند، شناسایی کرده است.

آغاز نمایشگاه‌های هنری در آدینه

نمایشگاه گروهی نقاشی «شاعران» در گالری آرتیبیشن، نمایشگاه «گل ها و سوسک ها» در گالری اُ، نمایشگاه گروهی «دوئت تنهایی» در گالری ثالث، نمایشگاه «بعد از آن» در گالری باوان، نمایشگاه نقاشی‌های ساویز شالچیان در آرت سنتر، نمایشگاه «خبره نگار دهم» در گالری نگر، نمایشگاه «شوق بامداد» در بنیاد لاجوردی، نمایشگاه «دیهیم» در گالری ژاله و نمایشگاه «آدمی» در گالری بستان، از جمله نمایشگاه‌هایی هستند که عصر جمعه ۹ خرداد افتتاح می‌شوند.