چگونه تست خوردگی و رنگ سنجی از خسارت جلوگیری می‌کنند؟
دستگاه‌ها و تجهیزات صنعتی از قطعات مختلفی تشکیل شده‌اند که با عملکرد هماهنگ، هدف دستگاه را اجرا می‌کنند. بسیاری از قطعات دستگاه‌ها به هم متصل هستند و عملکرد مرتبط دارند، این یعنی اصطکاک قطعات رو یکدیگر. اصطکاک یک نیروی بسیار فرسایشی است که هم به قطعات آسیب می‌رساند و هم با افزایش بیش از اندازه دمای قطعات، احتمال بروز حوادثی مثل حریق را افزایش می‌دهد.
تنها روش خنثی کردن اثرات منفی و خسارت‌های ناشی از اصطکاک، استفاده از روغن‌های صنعتی و روانکارهای باکیفیت است. تشخیص کیفیت روانکارهایی که در دستگاه‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، نقش مهمی در عملکرد دستگاه‌ها و طول عمر قطعات آن‌ها ایفا می‌کند. استفاده از روغن‌های باکیفیت و تعویض به موقع آن‌ها عملکرد دستگاه را بهینه می‌کند، هزینه‌های تعمیرات و تعویض قطعات را کاهش می‌دهد و به سلامت بلند مدت تجهیزات صنعتی کمک می‌کند. به همین دلیل است که صنایع بزرگ در آزمایشگاه‌های خود از تجهیزاتی مثل تست میزان خوردگی مس و دستگاه تست رنگ سنجی استفاده می‌کنند و کیفیت روانکارها را به‌صورت منظم مورد بررسی قرار می‌دهند.
راه‌های پیشگیری از خسارت‌های ناشی از استفاده روغن صنعتی بی‌کیفیت
بعضی از ویژگی‌های روغن صنعتی مرغوب در ظاهر آن مشخص است، اما بعضی از ویژگی‌ها تنها زمانی مشخص می‌شود که روغن در دستگاه مورد استفاده قرار گرفته باشد. به همین دلیل بعضی از تجهیزات آزمایشگاهی، شرایط محیطی مشابه دستگاه‌های صنعتی برای نمونه روغن آزمایشی ایجاد می‌کنند و ویژگی‌های آن را در این شرایط ارزیابی می‌کنند. بعضی از تجهیزات آزمایشگاهی مانند دستگاه تست رنگ سنجی، آزمایش را در شرایط محیط معمولی انجام می‌دهند.
برای اطمینان از کیفیت روغن‌ها و روانکارها یا باید آزمایشگاه مجهز به دستگاه‌های مختلف برای تست داشته باشید یا باید محصولات مورد نظرتان را از تولیدکننده‌ای خریداری کنید که آزمایش‌ها را روی تمام تولیدات خود انجام می‌دهد و آن‌ها را با تضمین کیفیت عرضه می‌کند. با انتخاب روش اول، اطمینان بیشتری به نتایج تست خواهید داشت.
ویژگی‌های روغن و روانکار مرغوب
نتیجه این آزمایش‌ها ویژگی‌هایی را درباره روغن مشخص می‌کند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
- ویسکوزیته: ویسکوزیته یا گرانروی میزان تمایل روغن به جاری شدن است که در دماهای مختلف ممکن است متفاوت باشد.
- رنگ: روانکارهای مختلف رنگ‌های متفاوتی دارند و رنگ سنجی هر نوع روغنی با توجه به رنگ استاندارد همان نوع انجام می‌شود؛ اما اکثر روغن‌ها باید در طیف رنگی زرد تا قهوه‌ای و شفاف باشند.
- ضد خوردگی: یکی از وظیفه روغن‌ها و روانکارها این است که از قطعات در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت کنند.
- پایداری حرارتی: ارزیابی نقطه جوش، تست نقطه ریزش و نقطه ابری شدن روغن‌ها در تشخیص کیفیت آن‌ها اهمیت بسیاری دارد. پایین بودن نقطه جوش و بالا بودن نقطه ریزش ممکن است در دستگاه‌ها مشکلاتی ایجاد کند.
- میزان کف کردن: روغن‌هایی که کف می‌کنند، کیفیت بالایی ندارند. استفاده از چنین روغن‌هایی باعث سرریز شدن می‌شود. وجود حباب هوا در روغن همچنین ممکن است باعث بروز مشکل در عملکرد دستگاه شود.
نتیجه تست خوردگی مس چه ویژگی‌هایی را درباره روغن مشخص می‌کند؟
یکی از ویژگی‌های روغن‌های صنعتی، محافظت از قطعات دستگاه‌ها در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی است. به همین منظور تولیدکننده‌ها به ترکیبات روغن مواد ضدخوردگی اضافه می‌کنند. تست خوردگی نوار مس یکی از آزمایش‌های استاندارد برای سنجش میزان محافظت روغن از قطعات در برابر خوردگی است. در این تست یک تیغه مسی بدون خوردگی و سالم برای مدت مشخص در روغن قرار می‌گیرد. دمای آزمایش باید مشابه دمای داخل دستگاه باشد.
نتیجه تست خوردگی مس در ۴ درجه تقسیم‌بندی می‌شود. درجه ۱ زمانی است که تیغه مسی تغییر رنگ نداشته باشد یا رنگ آن خیلی کم تغییر کند. درجه ۲ نشان‌دهنده مقدار کم خوردگی است. درجه ۳ میزان خوردگی متوسط را نشان می‌دهد. درجه ۴ زمانی است که تیغه کامل دچار خوردگی می‌شود و نشان‌دهنده این است که روغن کیفیت بالایی ندارد و نمی‌تواند از قطعات فلزی در برابر خوردگی محافظت کند.
اهمیت رنگ روغن‌های صنعتی در عملکرد آن‌ها
رنگ یک ویژگی نسبی است؛ یعنی نمی‌تواند ویژگی دقیقی درباره مواد مشخص کند و مثل تست خوردگی، درجه‌بندی ندارد. به همین دلیل معمولا به‌عنوان مکمل در کنار تست‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که رنگ روغن‌های مختلف بر اساس ترکیبات، روغن پایه و افزودنی‌های آن‌ها باهم متفاوت است. به همین دلیل در تست رنگ‌سنجی، رنگ یک نمونه باکیفیت از روغن را به‌عنوان معیار در نظر می‌گیرند و رنگ روغن‌های مصرف‌شده یا در حال مصرف را با آن مقایسه می‌کنند. در این تست، طیف رنگی روغن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تست رنگ سنجی میزان اکسیداسیون و آلودگی‌های موجود در روغن را نشان می‌دهد. این تست همچنین مدت زمان استفاده از روغن را نشان می‌دهد. روغن‌هایی که مدت زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرند، تیره می‌شوند و شفافیت خود را از دست می‌دهند.
استفاده از روغن‌های صنعتی بی‌کیفیت چه خساراتی به بار می‌آورد؟
بعضی از واحدهای صنعتی توجهی به تست‌های سنجش کیفیت روغن نشان نمی‌دهند و حتی آزمایشگاه هم ندارند. مالکان این دسته از واحدهای صنعتی اعتقاد دارند این آزمایش‌ها هزینه زیادی به دنبال دارد. اما آنچه به آن توجه نمی‌کنند این است که استفاده از روغن‌های بی‌کیفیت آسیب جدی به دستگاه‌ها وارد می‌کنند. این دستگاه‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه به تعمیر و تعویض قطعه نیاز پیدا می‌کنند. زیرا نیروی اصطکاک بین قطعات زیاد است و آن‌ها را از بین میبرد. از طرف دیگر روغن‌های بی‌کیفیت مانع خوردگی و زنگ‌زدگی نمی‌شوند. در نتیجه قطعات خیلی زود زنگ می‌زنند و دیگر قابل استفاده نیستند.
بنابر آنچه در این گزارش گفتیم، توصیه می‌کنیم تست‌های لازم را روی روغن‌های صنعتی و روانکارهایی که مورد استفاده قرار می‌دهید را تست کنید. با استفاده از روغن‌های باکیفیت هم عملکرد دستگاه‌ها ارتقا پیدا می‌کند و هم طول عمر قطعات بیشتر می‌شود.