باید به فناوریِ «تبدیل تجربه به نظریه با الگوهای بومی» دست پیدا کنیم

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم رونمایی از کتاب «الگوی مدیریت نیروهای داوطلب مردمی در جهاد سازندگی» نوشته میثم ظهوریان نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، امشب در حسینیه هنر تهران برگزار شد.

در این مراسم روح الله ایزدخواه نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، وحید جلیلی قائم مقام سازمان صداوسیما، میثم لطیفی هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، میثم مهدیار نویسنده و پژوهشگر، نویسنده کتاب و نیز جمعی از علاقه‌مندان به تاریخ انقلاب اسلامی و تاریخ شفاهی جهاد سازندگی حضور داشتند.

خاطره‌ای از رهبر انقلاب درباره توجه ایشان به تجربه زیسته انقلاب اسلامی

وحید جلیلی در این مراسم درباره کتاب «الگوی مدیریت نیروهای داوطلب مردمی در جهاد سازندگی»، گفت: سال ۹۶ که با دوستان دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، در جلسات پنج‌شنبه‌شب‌ها خدمت رهبری می‌رسیدیم، گزارش‌های مختلفی از روند فعالیت‌های دفتر خدمت رهبری ارائه می‌کردیم. یکی از بخش‌هایی که به جد مورد توجه ویژه ایشان قرار گرفت، ارائه‌ای بود که آقای دکتر خورشیدی خدمت آقا عرض کرد. آن گزارش این بود که ما در مورد تولید علم و تحول در علوم انسانی معتقد هستیم که در کنار سایر روش‌ها، باید یک توجه جدی به تجربه زیسته جامعه ایرانی داشته باشیم؛ به ویژه تجربه انقلاب اسلامی و پدیده‌های منبعث از انقلاب که هم عمیقاً مردمی هستند و هم منطبق هستند با منظومه معرفتی تمدن اسلامی ایرانی.

جلیلی ادامه داد: آقای خورشیدی خدمت رهبری توضیحاتی درباره جریان تاریخ شفاهی ارائه کرد و گفت ما در خروجی تاریخ شفاهی، تنها به خروجی رسانه‌ای و دراماتیک آن فکر نمی‌کنیم. البته این هم یکی از برکات جریان تاریخ شفاهی است. انتشار بسیاری از این مصاحبه‌ها که با جهادگران اول انقلاب و نهضت سوادآموزی و پشتیبانی جنگ و… داشتیم، خودش در حد خودش جذابیت‌هایی دارد. از دل آنها قصه‌هایی درمی‌آید که قابلیت نمایشی دارد و می‌توان آنها را به شکل تئاتر و سینمایی و سریال و… به تصویر کشید. اما این‌ها تنها خروجی‌هایی نیست که از تاریخ شفاهی به دست می‌آید. یک بخش مهمی از دستاورد تاریخ شفاهی آن موقعی قابل دسترسی است که به محافل آکادمیک ما راه پیدا کند.

باید به فناوریِ «تبدیل تجربه به نظریه با الگوهای بومی» دست پیدا کنیم

قائم مقام صداوسیما، گفت: واقعیت این است که در محافل علمی توجه جدی به تجربه جامعه ایرانی نمی‌شود. در سال‌های اخیر یک راه‌هایی باز شده است ولی واقعیت این است که حتی یک به صد هم نیست؛ یعنی در نسبت با ظرفیتی که جامعه ایران در طول شصت هفتاد سال گذشته از خودش نشان داده، و به طور ویژه در جریان انقلاب اسلامی، متناسب با این ظرفیت عظیم و این تجربه ممتاز، فضای آکادمیک ما توجه جدی نکرده است. کارهایی مثل کتاب «الگوی مدیریت نیروهای داوطلب مردمی در جهاد سازندگی» که آقای ظهوریان زحمت کشیده‌اند، خط‌شکنی‌هایی است که می‌تواند ما را به فتوحات بزرگی در حوزه علم برساند. اگر ما بتوانیم به فناوریِ «تبدیل تجربه به نظریه با الگوهای بومی» دست پیدا کنیم، به یک فتح الفتوح بسیار بزرگی در فضای دانش در کشور خواهیم رسید.

وی ادامه داد: همین رساله‌ای که ایشان نوشته‌اند نشان می‌دهد تجربه‌های ما تا چه حد با بسیاری کتب مشابهی که در غرب نوشته شده است قابلیت هماوردی دارد. کل کتاب هم مبتنی بر مصاحبه‌ها و تجربه‌نگاری‌هایی است که از بچه‌های جهاد سازندگی کشور به دست آمده است. از خود آقای ظهوریان اگر بپرسید خواهد گفت این قطره‌ای از دریای تجربیات جهاد سازندگی است. همین طور است نهضت سوادآموزی و امور تربیتی و امور دانشگاهی و سپاه پاسداران و بسیج مستضعفین و غیره. نهادهایی که از دل جامعه ایران، با اتفاق عظیم تاریخی انقلاب، سر برآوردند و به یک اوجی رسیدند. هرکدام از اینها را اگر نگاه کنیم، ممتاز و منحصر به فرد است و مشابهی در دنیا ندارد. همین جهاد سازندگی ابعاد زیادی دارد که راجع به آن کاری نشده است.

تجربه زیسته ایرانی باید دست‌مایه نظریه‌پردازی‌های جدید قرار گیرد

وی افزود: همین روزها بعضی می‌گویند «مبادا خوشحال باشید و بگویید پیش‌بینی‌های ما شکست خورده و ویژه‌نامه‌های ما درباره فروپاشی ایران غلط بوده است!». در همین جنگ بسیاری از پیش‌بینی‌های اینها، نمی‌گوییم آرزوهایشان، نقش بر آب شد و جامعه ایران یک جلوه فاخر، افتخارآمیز، الهام‌بخشِ شوق‌انگیز از خودش ارائه کرد؛ و اینها به تکاپو افتادند تا هرچه در این چند روز تجربه کردند را انکار کنند. خیلی هم قاطع صحبت می‌کنند. طوری حرف می‌زنند که کسی نتواند انکار کند. یک نمونه‌اش انتخابات سال ۸۸ بود و طرف که استاد دانشگاه بود، به راحتی یک تفاوت رأی دوازده میلیونی را انکار می‌کرد. متأسفانه یک کمدی در فضای دانشگاهی ما وجود دارد. نسل‌های جدید ما باید بتوانند با همان اعتماد به نفسی که در حوزه علوم پایه و مهندسی و پزشکی و… داشتند، مقابل خودتحقیرگران و جریان غربگرای ضدملی بایستند و با همان اعتماد به نفسی که توانستند ایران را در بسیاری حوزه‌ها به مرزهای دانش برسانند، مثل شهدای عزیز هسته‌ای و موشکی، ما را در فضای علوم انسانی هم کارهای بزرگی بکنند و فرزندان انقلاب بتوانند رئالیسم و واقع‌گرایی علمی را در کشور عَلَم کنند و بتوانند در برابر رمانتیسمی که در فضاهای علمی غرب‌گرا وجود دارد و فانتزی‌هایی که تحت عنوان علم به دانشجویان خورانده می‌شوند، بایستد و این جریانات فانتزی و رمانتیک را در حوزه علوم انسانی منفعل کند. اگر چنین نشود، ما در سازماندهی علمی و اجتماعی و فرهنگی خودمان دچار مسائل جدی خواهیم شد.

جلیلی با تمجید از میثم ظهوریان به خاطر نوشتن این پایان‌نامه درباره تجربه جهاد سازندگی، گفت: البته با یک گل بهار نمی‌شود ولی از این طرف و آن طرف در برخی پایان‌نامه‌ها می‌بینیم یک حرکت جدی تازه‌ای از طرف نسل جدید پژوهشگران و دانشجویان کشور ایجاد شده است. امیدواریم تجربه زیسته ایرانی دست‌مایه نظریه‌پردازی‌های جدید، با نگاه به افق درخشان آینده، قرار بگیرد.