سرمای بهاره تهدیدی برای محصولات کشاورزی / سامانه هوشمندسازی پای کارآمد

به گزارش خبرنگار ایرنا، درختانی مانند آلو، زردآلو و هلو که اواخر زمستان یا اوایل بهار شکوفا می شوند بیشتر از سایر گونه ها در معرض سرمازدگی قرار می‌گیرند ؛ میزان خسارت به محصولات کشاورزی متفاوت است، گل‌های نیمه‌باز دمای منفی پنج درجه سانتیگراد، گل‌های باز دمای منفی سه درجه و میوه‌های کوچک تا منفی ۲ درجه را تحمل می‌کنند و اگر دما از این حد کمتر شود خسارت خواهند دید.

هر چند رعایت توصیه ها و هشدارهای هواشناسی موجب شده تا حجم خسارت نسبت به سالیان گذشته کاهش یابد اما سرمای دیررس بهاره همچنان بی خبر و ناگهان برجان درختان شکوفه داده می نشیند و این پدیده طبیعی به دغدغه ای بزرگ برای کشاورزان تبدیل شده است.

محققان موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی مستقر در استان البرز برای پیشگیری از این روند از ظرفیت فناوری بهره برده و مسیر بهبود عملکرد و سودآوری کشاورزی ، حفظ محیط زیست و افزایش سطح کیفیت زندگی کشاورزان را در پیش گرفتند، اگرچه فناوری پیشرفته، از جمله تجهیزات کشاورزی مکانیکی، سیستم‌های نظارت و کنترل خودکار و سامانه‌های مدیریت هوشمندکشاورزی، به کشاورزان امکان می‌دهند بهترین روش‌ها و تکنیک‌های کشاورزی را مورد استفاده قرار دهند اما باید شکل نوینی ازفناوری برای پیشگیری از خسارت های ناشی از سرمازدگی آن هم به شکل هشداری وارد عرصه کشاورزی می شد تا بتواند عقب ماندگی ها را دراین زمینه به رغم اطلاع رسانی جبران کند .

بیشتر استان‌های کشور در اسفند تا پایان اردیبهشت درگیر سرمازدگی بهاره هستند و طی سال‌های گذشته خسارات‌ زیادی در استان‌های خراسان رضوی، سمنان، تهران، البرز، قزوین، زنجان، آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، همدان و لرستان داشتیم و آمار خسارت‌ها در هر منطقه متفاوت است، اما می‌توان گفت بین ۵۰ تا ۱۰۰درصد است.

براین اساس سامانه هوشمند سرمازدگی که هنوز تولید صنعتی نشده اما اپلیکیشن آن در تالار ترویج دانش و فنون کشاورزی وجود دارد و بهره‌برداران می‌توانند بصورت رایگان استفاده کنند به کمک کشاورزان آمده تا بخشی از دغدغه آنان در اثر پدیده طبیعی سرمازدگی بهاره که منجر به از بین رفتن محصولات این بخش می شود را رفع کند .

عضوهیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی گفت: سرمازدگی از عوامل اصلی خسارت‌زای محصولات کشاورزی بوده و همه ساله صدمه‌های فراوانی را به تولید و اقتصاد کشاورزی کشور وارد می‌کند.

نیکروز باقری افزود: براساس گزارشهای موجود، آسیب واردشده به محصولات کشاورزی بر اثر سرمازدگی در استان‌های مختلف، ۵۰ تا ۱۰۰ درصد گزارش شده است.

وی بیان کرد: در زمانحاضر، روش‌ها و تجهیزات متعددی برای حفاظت از گیاهان در برابر سرمازدگی وجود دارد. اثربخش بودن تجهیزات به‌کارگرفته‌شده، وابسته به شروع به‌کار به‌موقع آن‌هاست.

باقری یاد آورشد: شروع به کار دیرهنگام تجهیزات باعث بی‌اثرشدن استفاده از آن‌ها و روشن‌کردن زودهنگام موجب افزایش هزینه و استهلاک بیشتر می‌شود از این‌رو، وجود سامانه‌ای که بتواند پیش از وقوع سرما، احتمال سرمازدگی را تشخیص داده و در موقع مناسب به کشاورز اعلام کند، بسیار ضروری است.

عضوهیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی یاد آورشد: از این‌رو، یک سامانه هوشمند مبتنی بر فناوری اینترنت‌اشیاء و شبکه حسگر بی‌سیم برای پیش‌بینی محلی و هشدار سرمازدگی بهاره طراحی و ساخته شد. این سامانه، بااستفاده از یک اپلیکیشن قابل نصب روی گوشی تلفن همراه، با معرفی روش‌ها و سامانه‌های محفاظت از محصول در برابر سرمازدگی، توصیه‌های فنی-ترویجی لازم را به کشاورز ارائه می‌دهد.
باقری اضافه کرد: کشاورزان با استفاده از این فناوری می‌توانند از سه ساعت پیش از وقوع سرمازدگی با دقت زیاد، از آن آگاه شده و به‌موقع نسبت به روشن کردن یکی از تجهیزات حفاظت از محصول در برابر سرمازدگی اقدام کنند.

وی گفت: این سامانه، با آگاه کردن کشاورز و شروع به‌کار به‌هنگام تجهیزات مبارزه با سرمازدگی، خسارت‌های ناشی از سرمازدگی به محصول را کاهش داده و عملکرد محصول را افزایش می‌دهد.
باقری افزود: با برخورداری این سامانه از فناوری اینترنت اشیاء، کشاورزان می‌توانند بدون حضور در مزرعه یا باغ و از راه دور از وضعیت سرمازدگی عرصه کشت خود آگاه شوند و هزینه‌های پایش (هزینه کارگری و رفت و آمد) را کاهش دهند.
وی با بیان اینکه این سامانه هوشمند قابلیت افزایش تعداد شبکه‌های حسگر، افزایش سطح پایش و حفاظت بیشتر را با پرداخت هزینه کم دارد گفت: این سامانه برای پیش‌بینی سرمازدگی در همه مزارع و باغ‌ها و همه نوع محصول‌ها و حتی سرمازدگی زودهنگام پاییزه و سرمازدگی زمستانه (به شرط وجود داده های لازم برای منطقه) کاربرد دارد.